Spaarrente en Europese Centrale Bank

Banken spelen een belangrijke rol in de economie. Zij verstrekken namelijk leningen en hypotheken aan particulieren en bedrijven en investeren in diverse projecten. Hiervoor hebben zij geld nodig. Aan de ene kant lenen banken geld bij spaarders in de vorm van spaargeld. Aan de andere kant kunnen banken geld lenen bij elkaar of bij de Europese Centrale Bank (ECB). Over deze leningen betaalt een bank rente. De rente die banken rekenen als zij elkaar geld lenen, heet de Euribor. De rente die de ECB rekent voor leningen is de ECB-rente. Banken betalen ook rente voor spaargeld, in de vorm van spaarrente die spaarders ontvangen.

Het basisprincipe van de invloed van de ECB-rente op de spaarrente is simpel: als de ECB-rente laag is, dan is ook de spaarrente laag. Banken kunnen dan goedkoop geld lenen bij de Europese Centrale Bank en hebben daarom minder behoefte aan spaargeld. Is het voor banken duur om geld te lenen bij de ECB, dan willen zij juist wel spaargeld aantrekken. De spaarrente stijgt dan.

Functie van de Europese Centrale Bank

De Europese Centrale Bank heeft tot taak het economische klimaat in Europa stabiel te houden. De ECB-rente is een van de instrumenten die de ECB hiervoor kan inzetten. Zo kan een lage ECB-rente stimulerend werken op de economie, omdat banken goedkoop aan geld kunnen komen om te investeren. Verder probeert de ECB de inflatie in de EU rond de twee procent te houden en ook hierbij kan het verhogen of verlagen van de ECB-rente een instrument zijn om de economie een bepaalde impuls te geven.

Een andere taak van de Europese Centrale Bank is het controleren van banken. Vanwege de belangrijke rol van banken in de economie is het belangrijk het bankenklimaat gezond te houden. De ECB hanteert bijvoorbeeld enkele regels waar banken zich aan moeten houden, zoals een minimumbuffer die banken altijd beschikbaar moeten hebben.

Ook het type geld dat banken mogen gebruiken voor bepaalde zaken, zoals het verstrekken van hypotheken, moet aan voorwaarden van de ECB voldoen. Stel dat een bank geld leent bij een andere bank en de looptijd van deze lening bedraagt een jaar. Dan is het niet verstandig om dit geld te gebruiken voor het verstrekken van hypotheken, omdat dit geld lange tijd uitgeleend wordt. De bank kan dan beter kiezen voor geld dat langere tijd beschikbaar is.

Europese Centrale Bank en spaarrente

Spaargeld op een spaarrekening is dus een onderdeel van de grote geldstromen van een bank. Daarom kan de spaarrente niet los gezien worden van de andere manieren van banken om aan geld te komen. Bij een lage ECB-rente is het logisch dat een bank niet veel wil betalen voor spaargeld. Is de ECB-rente hoog, dan wil de bank ook meer betalen voor spaargeld en kun je tegen een hoge rente sparen.

De ECB-rente wijzigt alleen als er volgens de ECB een economische noodzaak is om in te grijpen met dit rente-instrument. De Euribor, de rente waartegen banken geld bij elkaar kunnen lenen, wijzigt wel dagelijks, net als de spaarrente. Dat komt omdat deze rentes door banken zelf worden bepaald en direct in kunnen spelen op de ontwikkelingen op de kapitaalmarkt. Hierbij geldt wel dat de spaarrente niet direct meebeweegt met de Euribor. Vaak loopt de spaarrente een aantal maanden achter op de Euribor. Stijgt de Euribor, dan zou het dus kunnen dat de spaarrente maanden later pas volgt.

Tip! Wil je weten welke actuele ontwikkelingen van invloed zijn op de spaarrente? Dan biedt het artikel ‘Spaarrente ontwikkeling’ meer informatie.

Actuele ECB-rente en spaarrente

De ECB-rente staat op dit moment op 2,50 procent. Sinds juli 2022 heeft de ECB haar rentes weer een paar keer verhoogd. Daarvoor stond de ECB-rente sinds maand 2016 op nul. Dat de ECB in 2022 de rente weer is gaan verhogen, komt door de hoge inflatie. De ECB probeert deze omlaag te brengen door haar rentes te verhogen.

Hieronder staat een overzicht van hoe de ECB-rente zich de afgelopen jaren heeft ontwikkeld.